Μαρκ Τουαίν

Χιουμοριστικά Διηγήματα

Εκδόσεις Ηριδανός

Μετάφραση Κώστας Ουράνης

Αυτός ο αιρετικός, σαρκαστικός, αφοριστής, ο υπέροχος Μαρκ Τουαίν, δεν αφήνει τίποτα που να μην αμφισβητήσει μέσα από τα 11 υπέροχα διηγήματά του, που θα ενθουσιάσουν κάθε αναγνώστη.

Ο εμβληματικός αυτός συγγραφέας ρίχνει την οξυδερκή του μάτια πάνω σε φιλοσοφικά ερωτήματα, όπως η ζωή στον Άλλο Κόσμο, οι παραξενιές των Γάλλων, οι υπερβολές κάθε μάνας, η φαντασία όσων φοβούνται, η ερμηνεία της Βίβλου από τον απλό άνθρωπο και πολλά ακόμα ευφυή θέματα γύρω από την δημοσιογραφία και το ρεπορτάζ.

Κάθε διήγημα έχει απολαυστική γραφή. Στο πρώτο διήγημα με τίτλο «Η επίσκεψη του καπετάν Φουρτούνα στον ουρανό» ο Μαρκ Τουαίν, με χιουμοριστικό και αιρετικό τρόπο περιγράφει την μονοτονία των ψυχών που πρέπει να ζουν αιώνια, μετά θάνατον, την ηλικία, στην οποία θα μείνουν για πάντα (δέκα ετών; είκοσι; ή 74;) ή την προϋπόθεση ευτυχίας στον ουρανό που είναι, το να πας στον κόσμο που σού ταιριάζει, όχι στον οποιονδήποτε, και, τέλος καταρρίπτει αυτά που φαντάζεται ο καθένας για τον ουρανό, παρουσιάζοντας μια δική του πραγματικότητα του Άλλου Κόσμου.

Το διήγημα «Παρισινές σημειώσεις» σαρκάζει την προσήλωση των Γάλλων στη γλώσσα τους και την εμμονή τους με τις ημερομηνίες, τις οποίες προτιμούν να αναφέρουν στην ομιλία τους, αντί τα γεγονότα, π.χ. «να είμαστε ευγνώμονες στην 13η Ιανουαρίου» – και εννοούν να είμαστε ευγνώμονες για τη γέννηση του Αδάμ.

Στο «Φόνο του Ιουλίου Καίσαρα» ο συγγραφέας-χιουμορίστας, περιγράφει τη δολοφονία του Καίσαρα μέσα από τα μάτια ενός ρεπόρτερ, αν υπήρχε ρεπόρτερ εφημερίδας στην αρχαία Ρώμη.

Στο «Μακαρίτης Βενιαμίν Φραγκλίνος» ο συγγραφέας εκφράζει την αντιπάθειά του σε όλα τα quotes του Φραγκλίνου που χρησιμοποιούν οι γονείς για να εκπαιδεύσουν τα παιδιά τους στην πειθαρχία, στερώντας τους τη χαρά της ανεμελιάς.

Στο διήγημα «Οι καμαριέρες» ως ταξιδευτής, ο συγγραφέας εκφράζει την αντιπάθειά του στις καμαριέρες των ξενοδοχείων που αλλάζουν τη θέση των αντικειμένων των ενοίκων και τους βασανίζουν σατανικά, τακτοποιώντας έτσι τα αντικείμενα, με αυταρχικότητα και σαδισμό, ώστε να ξεβολεύουν αυτόν που μένει στο δωμάτιο.

Στο διήγημα «Απαντήσεις σε συνδρομητές» απαντά ως διαχειριστής μιας στήλης περιοδικού, με σπαρταριστό τρόπο στα γράμματα αναγνωστών.

Στο διήγημα «Η κυρία Μακ Γουίλλιαμς και η γρίπη» περιγράφει τις υστερικές στιγμές της συζύγου του προκειμένου να περιποιηθεί την κόρη τους από γρίπη, ενώ, τελικά, ο βήχας της μικρής, προήλθε από ένα κομμάτι πεύκου, που μασούλαγε η μικρή και κατάπιε ένα κομμάτι του με την έγκριση της μητέρας.

Στο ξεκαρδιστικό διήγημα «Η ιστορία ενός απόμαχου» ο συγγραφέας περιγράφει το ιλαροτραγικό επεισόδιο ενός επιβάτη και ενός οδηγού τραίνου, που με τη φαντασία τους, περνούν ένα κιβώτιο με τουφέκια για κάσα πεθαμένου, συν η μυρωδιά από κάποια αφημένα τυριά, και τα δύο μαζί, αποτρελαίνουν τους δύο ευφάνταστους συντρόφους.

Στη «Νύχτα αγρύπνιας» πάλι ο ευφάνταστος συγγραφέας περιγράφει τα παιχνίδια του μυαλού το βράδυ που έπεσε για ύπνο και τις περιπέτειές του αναστατώνοντας με τους φόβους του, ως πελάτης, ένα ολόκληρο ξενοδοχείο.

Στο ευφυές «Ο μαύρος υπηρέτης του Ουάσινγκτον» περιγράφει τις υπερβολές του Τύπου (με σημερινά δεδομένα θα λέγαμε fake news) για τον μαύρο υπηρέτη του στρατηγού Ουάσινγκτον, τον οποίο «πέθαναν» έξι φορές με τιμές και δημόσιες κηδείες ως μυθικό πρόσωπο, έξι διαφορετικές πολιτείες. Κάθε φορά, η ηλικία του ήταν «95 ετών» όμως στα ιστορικά γεγονότα που πρόλαβε να ζήσει, αποδεικνύουν πως θα ήταν τουλάχιστον 250 ετών, την τελευταία φορά που κηδεύτηκε.

Το τελευταίο υπέροχο, σπαρταριστό διήγημα του Μαρκ Τουαίν είναι η ερμηνεία της Βίβλου, από έναν καπετάνιο, τον Γιάννη Ανεμοστρόβιλο, σε έναν επιβάτη που ήταν διαμαρτυρόμενος ιερέας, χωρίς ο καπετάνιος να γνωρίζει την ιδιότητά του. Με την αφέλειά του ερμήνευσε την ιστορία των προφητών του Βάαλ: ότι ο Ισαάκ, αφού απέτυχαν οι προφήτες με τις προσευχές τους να ανάψουν φωτιά στο βωμό, το κατάφερε εκείνος χύνοντας 4 βαρέλια με υγρό, ισχυριζόμενος πως ρίχνει νερό στο βωμό, ενώ ήταν πετρέλαιο. Όταν οι παριστάμενοι νύσταξαν, ο Ισαάκ έβγαλε ένα σπίρτο και άναψε φωτιά στο βωμό, ο οποίος άναψε σαν δαδί και έγινε το θαύμα.

Μπορεί όλες οι ιστορίες του Μαρκ Τουαίν να διαδραματίζονται πριν από εκατόν πενήντα χρόνια, όμως, η ανθρώπινη φύση που έρχεται στο φως με όλες της τις αδυναμίες, δεν έχει αλλάξει ούτε στο παραμικρό όλα αυτά τα χρόνια.

Η φαντασία μας που πλέκει με τα δικά μας μέτρα και σταθμά τον άγνωστο κόσμο μετά θάνατον, οι φόβοι μας που μας προκαλούν ιλαροτραγικές καταστάσεις, οι εύκολες ερμηνείες των γεγονότων, οι υπερβολές του Τύπου, τα απλοϊκά και αφελή μυαλά που προσπαθούν να ερμηνεύσουν τα θρησκευτικά θέματα.

Ο αναγνώστης, θα γελάσει και θα προβληματιστεί ταυτόχρονα, από το ανεξάντλητο πνεύμα του μεγάλου πρωτοπόρου συγγραφέα.