Melissa Muller – Reinhard Piechochi

A Garden of Eden in Hell

Where a Mother’s love triumphed over the Nazis

Εκδόσεις Panc

«Ένας Κήπος του Παραδείσου μέσα στην Κόλαση». Η πραγματική ιστορία μιας Τσέχας Εβραίας που ενάντια σε κάθε πιθανότητα, επέζησε των Ναζί. Και μαζί της η ομορφιά και η αλήθεια της ζωής, επέζησαν και αυτές.

Η Αλίς Ηερτζ – Σόμμερ γεννήθηκε το 1903 στην Πράγα, που τότε ήταν μέρος της Αυτοκρατορίας των Αψβούργων. Από μικρή ήταν ταλαντούχα πιανίστρια και σύντομα έγινε διάσημη σε όλη την Ευρώπη για τις συναυλίες και τα κονσέρτα της.

Ώσπου οι Ναζί κατέλαβαν την Τσεχοσλοβακία και η άνετη ζωή της, όπως και η ζωή όλων των Εβραίων ης χώρας, κατέρρευσε.

Στην αρχή οι Ναζί πήραν τη μητέρα της, το 1942 την έστειλαν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης και δεν την είδε ποτέ ξανά. Μετά ήρθε η δική της η σειρά και, μαζί με τον άντρα της και τον 6χρονο γιο τους οδηγήθηκαν στο στρατόπεδο Τερέζιενσταντ. Από το διαμετακομιστικό αυτό κέντρο, κάθε μέρα κινδύνευαν να μεταφερθούν στο Άουσβιτς.

Όμως, ακόμα και εκεί, η Άλις Χερτζ – Σόμμερ προσπάθησε, με τη μουσική της να δημιουργήσει μια ευτυχισμένη παιδική ηλικία στο γιο της, ανάμεσα στη βία και στη βαρβαρότητα που τους περιέβαλε. Η μουσική υπήρξε η σωτηρία της. Παράλληλα ενέπνευσε και τους συγκρατούμενούς της δίνοντάς τους δύναμη και κουράγιο να αντέξουν ένα απάνθρωπο μέρος.

Ακόμα κι αν δεν γνωρίζεις κλασική μουσική, οι περιγραφές των έργων του Σοπέν, του Σούμπερτ, του Μότσαρτ, του Μπετόβεν που με επιμέλεια έπαιζε στο πιάνο της η ηρωίδα του βιβλίου, προσπαθώντας να ψυχαγωγήσει τους κρατούμενους, συνθέτουν την απάντηση της ζωής απέναντι στην φρικαλεότητα του πολέμου.

Είναι τόσο ζωντανές οι περιγραφές που νιώθεις σαν να τις ζεις από κοντά. Από την ποιότητα ζωής των αστών της Αυτοκρατορίας, σιγά – σιγά, σταδιακά στην απώλεια κάθε δικαιώματος, αξιοπρέπειας και ηθικής που οδηγούσε στον εξευτελισμό, στη φρικαλεότητα, στο θάνατο.

• Στην αρχή τους υποχρέωσαν να φορούν το αστέρι των Εβραίων στο μπράτσο
• Μετά τους απαγόρευσαν να κάθονται στα παγκάκια
• Μετά τους απαγόρευσαν να χρησιμοποιούν το τραμ
• Μετά τους απαγόρευσαν να παραδίδουν μαθήματα σε Άριους
• Μετά τους απαγόρευσαν να έχουν υπαλλήλους ή βοηθούς Άριους
• Μετά τους ζήτησαν όλα τους τα χρήματα, μετοχές, ομόλογα, να τα μεταφέρουν στην τράπεζα, σφράγισαν τους λογαριασμούς τους και τους επέτρεπαν να παίρνουν μηνιαία ένα μικρό χρηματικό ποσό
• Μετά τους αφαίρεσαν την ιδιοκτησία και την υπηκοότητα, μαζί με τα πολιτικά τους δικαιώματα
• Τέλος την ελευθερία τους

26.000 Εβραίοι από τους καταγεγραμμένους 120.000 της Μοραβίας και της Βοημίας πρόλαβαν και έφυγαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, ώσπου έκλεισαν τα σύνορα το 1941. Όσοι έμειναν, το πλήρωσαν ακριβά. Από το 1941 έως το 1945, 46.067 Εβραίοι της Πράγας οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα.

Οι περιγραφές της ηρωίδας που έζησε ως 103 ετών είναι ανατριχιαστικές: τρόμος μήπως μεταφερθούν στο Άουσβιτς (ναι, γνώριζαν τι γίνεται εκεί από κάποιους κρατούμενους που πέταξαν «σκίτσα» έξω από το στρατόπεδο), και επιπλέον ποντίκια, ψύλλοι, κοριοί, κατσαρίδες, έλλειψη νερού, ουρές για φαγητό (το οποίο ήταν ψωμί και σούπα), νερό, πλύσιμο. Ξύλο, τρομοκρατία, τιμωρίες για ψύλλου πήδημα. Η ίδια και ο γιος της επιβίωσαν (όχι όμως και ο άντρας της) μαζί με άλλους 3.500 Εβραίους από τους 89.000 που είχαν μεταφερθεί στο Τερέζιενσταντ.

Η παραπάνω ιστορία ζωής, σου παρουσιάζει τόσα ανατριχιαστικά στοιχεία, που σε κάνουν να νιώθεις φρίκη για εκείνα τα γεγονότα και ευγνωμοσύνη που ζεις μια νορμάλ ζωή.

Το χειρότερο ήταν ότι όσοι απελευθερώθηκαν έπρεπε να εξευτελιστούν ακόμα χειρότερα. Τα σπίτια τους και οι περιουσίες τους είχαν ήδη δοθεί σε Τσέχους και χρειαζόταν να περάσουν από εξευτελιστική συνέντευξη μιας ώρας για να εξεταστεί η περίπτωσή τους: αν θα τους έδιναν ξανά υπηκοότητα και το δικαίωμα του πολίτη.

Αξίζει κάθε ελεύθερος άνθρωπος να διαβάσει τη συγκλονιστική αυτή ιστορία.

Αν θέλεις να το αγοράσεις, κάνε κλικ εδώ: