Honore de Balzac
Καίσαρας Μπιροτό
Εκδόσεις Παπαδόπουλος
Μετάφραση Ευγενία Τσελέντη
Αν υπάρχει ένας συγγραφέας που εκφράζει την αστική γαλλική τάξη της εποχής του 19ου αιώνα, αυτός είναι ο Ονορέ ντε Μπαλζάκ.
Αγαπώ το γράψιμο του Μπαλζάκ από την εποχή που τον μελετούσα στο μάθημα των γαλλικών.
- Το μυθιστόρημα “Καίσαρας Μπιροτό” όχι απλά με ενθουσίασε, αλλά ήταν ,μεγάλη έκπληξη για μένα. Αν και η πλοκή διαδραματίζεται στην αστική γαλλική κοινωνία, μεταξύ 1821 και 1824, είναι τόσο σύγχρονο, έχει τόση διεισδυτικότητα και φρεσκάδα που, θα μπορούσε εύκολα να είναι μια αληθινή ιστορία του σήμερα. Ή, τουλάχιστον, της χρυσής εποχής του Χρηματιστηρίου το 1999.
- Ο Μπαλζάκ, μέσα από το αριστούργημά του αυτό, αναδεικνύεται σε κορυφαίο συγγραφέα, ψυχολόγο με διεισδυτική ματιά, κοινωνιολόγο με γνώσεις της ψυχής και της κοινωνίας και άριστο τραπεζίτη.
- Μέσα στην πλοκή του μυθιστορήματος, ο Μπαλζάκ περιγράφει τη “χυδαιότητα της μάζας των αστών”, το εμπορικό σύστημα που αναδεικνύει ή πτωχεύει έναν καθωσπρέπει έμπορο, το πτωχευτικό δίκαιο, το σύστημα κερδοσκοπίας όπως διαμορφωνόταν στην οικονομία της εποχής. Αν άλλαζες τα ονόματα και τα νομίσματα (τα φράγκα, τα λουδοβίκια και τα σόλδια) σε ευρώ, κάλλιστα η πικρή ιστορία του Καίσαρα Μπιροτό, θα μπορούσε να διαδραματίζεται στο σήμερα.
- Το βιβλίο μιλάει για την προσπάθεια κοινωνικής αναρρίχησης, μέσα στο πεδίο αστικής ματαιοδοξίας, ενός εύπιστου αρωματοποιού, του Καίσαρα Μπιροτό.
- Μέσα στην προσπάθειά του όχι μόνο να ανέβει κοινωνικά αλλά και να πλουτίσει ακόμα περισσότερο, ο καίσαρας Μπιροτό αποδεικνύεται εύπιστος, αγαθός, εύκολη λεία κερδοσκόπων που τον έχουν βάλει “στο μάτι”, με πρώτον-πρώτον τον υπάλληλό του Ντι Τιγιέ. Ο ανέντιμος αυτός υπάλληλος, όχι μόνο ρίχνεται στη γυναίκα του Μπιροτό, την Κονστάνς, αλλά και του κλέβει 3.000 φράγκα από το ταμείο πριν απολυθεί από τη δουλειά. Κι ενώ ο αφεντικός του τον καλύπτει για να μην του δημιουργήσει σκάνδαλο, ο ευεργετημένος Ντι Τιγιέ γίνεται ορκισμένος εχθρός του Μπιροτό ενορχηστρώνοντας την εμπορική του εξόντωση.
- Ο Μπιροτό είναι ένα παράδειγμα ηθικής, όμως παρασύρεται από την καλοπιστία του και δανείζει κάποιο μεγάλο ποσό χωρίς απόδειξη είσπραξης σε ένα συμβολαιογράφο, ο οποίος εξαφανίζεται μαζί με τα δανεικά.
- Τραπεζίτες, κερδοσκόποι, τοκογλύφοι συνωμοτούν και προκαλούν την πτώχευση του συντετριμμένου Μπιροτό. Στο πλευρό του, όμως, στέκονται ο θείος του, ο θείος της γυναίκας του και ένας νεαρός υπάλληλός του, ερωτευμένος με την κόρη του, την Καισαρίνα.
- Θα περάσουν τρία χρόνια για να μπορέσει ο Μπιροτό να εξοφλήσει τα χρέη του στους πιστωτές του. Βήμα-βήμα, ο Μπαλζάκ περιγράφει τις πηγές εξοικονόμησης χρημάτων από τους κόπους της οικογένειας και με τη συμβολή των ηθικών στοιχείων που παρέμειναν στο πλευρό του Μπιροτό, την περίοδο του δημόσιου εξευτελισμού του.
- Είναι άξιο θαυμασμού να βλέπεις πώς οι χαρακτήρες της ιστορίας ξεδιπλώνονται μπροστά σου, απογυμνωμένοι και γεμάτοι δόλιες βλέψεις και συνωμοτικά σχέδια οι μεν, ψυχραιμία και θετικές αντιδράσεις οι δε. Και στη μέση, ο αδύνατος χαρακτήρας του Μπιροτό.
- Ένα διδακτικό αριστούργημα. Όχι απλά ένα λογοτεχνικό έργο. Ένα εγχειρίδιο για κάθε έναν που επιθυμεί να ασχοληθεί με το εμπόριο. Πολύ καλή η μετάφραση της Ευγενίας Τσελέντη.
- Και μερικά σοφά ρητά από το βιβλίο:
- “Το χρήμα δεν ξέρει από γνωριμίες, το χρήμα δεν έχει αυτιά, το χρήμα δεν έχει καρδιά.”
- “Η δυστυχία έχει ετούτο το καλό: μας φανερώνει ποιοι είναι οι πραγματικοί μας φίλοι.”
- “Κερδοσκοπία είναι το εμπόριο σε αφηρημένη μορφή. Ο επιχειρηματίας ασχολείται με αριθμούς που προκύπτουν καθ’ υπόθεση και τρυγάει τα κέρδη προτού ακόμα υπάρξουν.”
Θα περάσεις φανταστικά. Έχει πολλή αγωνία, εναλλαγές και μια έντιμη ιστορία αγάπης.
Θα σε ενθουσιάσει!
Πηγή: www.tsemperlidou.gr