Franz Kafka
Γράμμα στον πατέρα
Εκδόσεις Μίνωας
Κάθε γονιός και κάθε γιος ή κόρη θα έπρεπε να διαβάσει αυτό το συγκλονιστικό βιβλίο του Τσέχου συγγραφέα Φραντς Κάφκα που μιλάει για τα ψυχικά τραύματα. Το ιδανικό θα ήταν να το διδάσκουν στα σχολεία.
Μπορεί να θεωρείται ένα-εξαιρετικό-λογοτεχνικό κείμενο, ταυτόχρονα όμως είναι και ένα εγχειρίδιο ψυχολογίας και διαπαιδαγώγησης στη σχέση γονέα-παιδιού.
Ακόμα κι αν ο δικός σου ο πατέρας δεν υπήρξε τυραννικός όπως εκείνος του Κάφκα, όμως, οι συγκρούσεις που δημιουργούνται σαν αποτέλεσμα της έλλειψης κατανόησης του γονιού για τις ψυχικές ανάγκες του παιδιού του, θα σου θυμίσουν οικεία περιστατικά, δικά σου ή άλλων, και θα ταυτιστείς απόλυτα.
Κορυφαίος συγγραφέας του εικοστού αιώνα, ο Κάφκα πέθανε από φυματίωση σε ηλικία 41 ετών. Πριν πεθάνει όμως, έγραψε αυτό το «γράμμα» που αναπτύσσεται σε 111 σελίδες και αποτελεί μια καταγραφή των συναισθημάτων που τραυματίζουν με την πολυπλοκότητά τους τον ψυχισμό του συγγραφέα, ακόμα και σε ώριμη ηλικία. Ταυτόχρονα, το βιβλίο είναι και ένα μανιφέστο για κάθε παιδί που καταπιέζεται αφόρητα από την έντονη προσωπικότητα του πατέρα του.
Από όσο θυμόταν τον εαυτό του, ο συγγραφέας Φραντς Κάφκα, ένιωθε τρόμο για τον πατέρα του και, μεγάλος ακόμα, το έβαζε στα πόδια από οτιδήποτε του τον θύμιζε.
Δεν είχαν μόνο διαφορά στη σωματική τους διάπλαση, ο πατέρας ψηλός, δυνατός, βιαστικός, εκρηκτικός και ο γιος κοντός, αδύνατος, μαζεμένος, αργός αλλά είχαν και διαφορετικές ψυχικές ανάγκες. Ο γιος διψούσε για αγάπη, εκτίμηση, αναγνώριση, τρυφερότητα, αλλά, αντί αυτού, εισέπραττε ειρωνείες, συνεχή κριτική, απόρριψη, απειλές, αμφισβήτηση. Ο πατέρας, τυραννικός και καταπιεστικός αφέντης, σαν δικτάτορας, αναζητούσε υπακοή, δουλοπρέπεια και θάρρος, από ένα παιδί που δεν το σεβόταν.
Με τέτοια ανατροφή, δεν είναι παράξενο που ο γιος αμφισβητούσε μέχρι σε μεγάλη ηλικία τον εαυτό του και, γεμάτος ενοχές για την έλλειψη ικανοτήτων του – σύμφωνα με τις κατηγορίες του πατέρα του – κλεινόταν σε έναν δικό του κόσμο, τον κόσμο των βιβλίων, όπου εκεί δεν υπήρχε θέση ούτε για τον πατέρα του, ούτε για τις προσβολές του.
Παρά την έλλειψη αυτοπεποίθησης, αυτό το κακοποιημένο λεκτικά και ψυχικά παιδί, ξεδίπλωσε τα ταλέντα του και έγινε ένας κορυφαίος λογοτέχνης. Αυτό είναι το μόνο αισιόδοξο συμπέρασμα από αυτή τη βασανιστική διαπαιδαγώγηση που τον στιγμάτισε με ψυχικά τραύματα για πάντα.
Ένα αριστούργημα που αξίζει να διαβάσεις, για να ξέρεις τι να ΜΗΝ κάνεις ως γονιός και πώς να ξεφύγεις, ως παιδί, από τις τανάλιες μιας εγωιστικής καταπίεσης.